پتروشیمی بهعنوان یکی از زیرگروههای اصلی صنعت نفت کشور قدمتی تقریباً نیمقرنی دارد. مجتمعهای پتروشیمی از محصولات جانبی پالایشگاههای نفت همچون نفتا، گاز، اتان، مایعات و میعانات گازی بهعنوان سوخت استفاده میکنند. در ابتدا این مجتمعها بیشتر با نفتای حاصل از پالایشگاهها تغذیه میشدند، اما با توسعهی منابع گازی و پیشرفت تکنولوژی در بخشهای مختلف فرآیندهای پتروشیمی، استفاده از منابع گازی مانند گاز طبیعی و اتان جایگزین شد. این قضیه مزیدی بر علت شد تا محل احداث طرحهای پتروشیمی نزدیک به میدانهای گاز در نظر گرفته شود. در حال حاضر مجتمعهای نزدیک به پالایشگاههای نفت از فرآوردههای میانی و سایر مجتمعها از خوراکهای گازی بهره میبرند. در نمودار فوق میتوان به بررسی حجم مصرفی سالانهی سوخت گاز در مجتمعهای پتروشیمی با واحد میلیون بشکه معادل نفت خام، از سال 1386 تا 1395پرداخت. این نمودار با استناد به اطلاعات منتشر شدهی درگاه ملی انرژی تهیه شده است. مصرف سوخت برای تولید مواد مختلف در پتروشیمی معیارهای خاص به خود را داراست که برای جلوگیری از اتلاف آن، مصرف بهینه و شناسایی نواقص احتمالی در فرآیندهای موجود، استانداردهایی توسط شرکت بهینهسازی سازی مصرف سوخت تدوین شده است.
در این سالها همواره تلاش بر افزایش ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی بوده است که در پی آن با افزایش سوخت مصرفی این صنعت مواجه بودهایم. مصرف گاز در این مجتمعها در سال 1386، بالغ بر 45 میلیون بشکه معادل نفت در سال بود که سال بعد کاهشی تقریباً ده درصدی به 40.52 میلیون بشکه رسید. این نزول در تمام بخشهای سوخت مصرفی صنایع پتروشیمی اتفاق افتاد. یکی از دلایل کاهش این مصرف در پتروشیمی میتواند زمستان سرد و سخت آن سال باشد که باعث افزایش مصرف گاز در بخش خانگی و در نتیجه کاهش مصرف آن در بخش صنعتی و نیروگاهها شد. جالب است که بدانیم تنها 5 درصد از منابع نفت و گاز تولیدی در ایران بهعنوان خوراک وارد صنعت پتروشیمی میشود، درحالیکه 37 درصد آن سوخت بخش خانگی، تجاری، کشاورزی، حملونقل و دیگر بخشهای صنعت را تأمین میکند، 35 درصد سهم صادرات و 13 درصد آن اتلاف میشود. در ادامه از سال بعد این رقم با شیب نسبتاً تندی، زیاد شده در سال 1389 که 55 میلیون بشکه نزدیک شد. مجدداً در سال بعد حجم گاز مصرفی کاهش و پس از آن بهتدریج صعود یافت تا در سال 1395 که به بالاترین میزان مصرف خود در این بازه رسید، یعنی 61.76 میلیون بشکه معادل نفت خام در سال.