حجم کل مصرف نفتگاز کشور از سال 1367 تا 1399 با واحد هزارلیتر در سال را میتوان با منحنی فوق بررسی کرد، که بر اساس آمار منتشر شده از سوی وزارت نفت، شرکت ملی پالایش و فرآوردههای نفتی میباشد. توجه داشته باشید که این آمار دربرگیرندهی مصارف مربوط به پالایشگاهها نیست.
روند کلی منحنی تا سال 1392 به صورت صعودی بوده است و با وجود اینکه مقدار واردات این محصول در این سال بسیار ناچیز بوده است اما بیشترین مقدار مصرف آن در همان سال اتفاق افتاده که رقم 39621007 هزارلیتر در سال بوده است. با وجود اینکه در بخشهای مختلف روی عرضه کنترل وجود داشت و طرح هدفمندسازی یارانهها اِعمال شده بود؛ اما به دلیل جبران کمبود گاز در نیروگاههای کشور در فصول سرد، ناشی از فزونی مصرف در بخش خانگی، این افزایش رخ داد. این قضیه علاوه بر اثرات سوء بر محیطزیست، همچنین بر افزایش قیمت تمامشدهی تولید برق تأثیری مستقیم داشته است. در این دورهی صعودی، در مقطعی کوتاه در سال 1391، کاهشی موقت به وقوع پیوسته است که دلیل عمدهی آن اجرای طرح منطقهای کردن عرضهی نفتگاز در بخش حمل و نقل بوده است.
پس از این با دورهای نزولی برای مصرف کل نفتگاز در کشور مواجه هستیم که با شیبی نسبتاً تند کاهش داشته و در سال 1395 با کاهشی تقریباً 24 درصدی به 30264429 هزارلیتر در سال رسیده است. یکی از دلایل عمدهی این اتفاق انجام برنامهریزی و افزایش تولید گاز از میدان پارس جنوبی در سال 1394 بود که گاز بیشتری را به نیروگاهها و صنایع سرازیر کرد تا مصرف نفتگاز را تقلیل داده و آن را با گاز جایگزین نمایند، بهطوریکه ایران در سالهای انتهایی نمودار مذکور، طبق آمار اعلام شده در ترازنامهی هیدروکربوری کشور، رفتهرفته از واردات نفتگاز بینیاز گشت. بهعلاوه بهرهبرداری از طرحهای جدید توسعه و بهینهسازی در پالایشگاههای نفت، افزایش تولید گاز مایع و کاسته شدن احتمالی قاچاق، به این کاهشِ استفاده از نفتگاز کمک شایان توجهی کرد.
توضیحات:
1) این آمار شامل مصارف مورد نیاز پالایشگاه ها نمی باشد.