تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی، برای کسب و کارها بسیار مهم است. به طور کلی برای انجام تحقیقات بازار، دو روش تحقیق کمی و کیفی وجود دارد. یکی از سؤالات پرتکرار این است که تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی در چیست؟ چه چیزی باعث تمایز و تفاوت این دو روش شده است؟ کدام روش مقرون به صرفه‌‌تر است؟

ما در این مقاله از ایردا، به توضیح تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی و بررسی درجه اعتبار هر یک می‌پردازیم.

پژوهش کمی چیست؟

برای درک بهتر تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی، ابتدا معنای تحقیقات بازار کمی را توضیح می‌دهیم. به طور کلی در علم آمار، به تحقیقی که از طریق اطلاعات آماری و داده‌های عددی انجام می‌شود، پژوهش کمی می‌گویند. درواقع اطلاعات و دیتاهای به دست آمده در این شیوه عددی هستند.

در این شیوه متغیرها را با تجزیه و تجزیه و تحلیل اعداد و ارقام بررسی می‌کنیم تا در نهایت به کمک این اعداد بتوانیم به نتایج و راه‌حل‌ها دست پیدا کنیم. فرآیند آنالیز اطلاعات نیز به کمک نرم افزارهای پیشرفته به‌سرعت انجام می‌گیرد و در کوتاه‌ترین زمان ممکن حجم زیادی از اطلاعات تجزیه و تحلیل می‌شوند.

اصلی‌ترین تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی نیز در وجود یا عدم وجود مقادیر عددی است. همین موضوع باعث ایجاد تفاوت‌های عمده در ذات و ماهیت این دو نوع تحقیق می‌شود. اصولاً تحقیقات کمی بازار، نیازمند دقت بسیار بالای محقق و درستی و شفافیت اطلاعات وارد شده است.

محقق یا کارفرمایی که قرار است یک تحقیق کمی اجرا کند باید اطلاعات خوب و درستی از علم آنالیز آماری داشته باشد تا بتواند به نتایج درستی دست پیدا کند. برای اینکه نتایج حاصل از یک تحقیق آماری معتبرتر باشد باید آن را در مقیاس بزرگ‌تر و با حجم نمونه بیشتر انجام داد.

مطالعه بیشتر: تحقیقات بازار چیست؟ بررسی انواع و روش‌های تحقیقات بازار

تحقیقات کمی بازار چه ویژگی‌هایی دارد؟

تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی در ویژگی‌ها و ذات این نوع تحقیقات نهفته است. به طور کلی روش تحقیق کمی و کیفی، هر دو روش‌هایی کارآمد برای انجام تحقیقات بازار هستند. با این حال تفاوت‌هایی نیز دارند که هر یک را برای سبک خاصی از موضوعات مناسب می‌کند. وقتی صحبت از تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی به میان می‌آید، مقصود ما این است که با شناخت تفاوت‌ها به این نکته پی ببریم که بهترین روش برای تحقیق موضوع مورد نیاز کسب و کار ما چیست.

تحقیقات کمی، چند ویژگی بارز و اصلی دارد که آن را از دیگر روش‌ها متمایز می‌کند. این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:

• با اعداد و ارقام و به شکل نمودار و جدول بیان می‌شود.
• تجزیه و تحلیل اطلاعات با آنالیز آماری صورت می‌گیرد.
• پرسش‌هایی کوتاه مطرح می‌کند.
• به تعداد زیادی پاسخ دهنده نیاز دارد.
• بر آزمایش فرضیات و نظریات پژوهش متمرکز است.

روش‌های انجام تحقیقات کمی بازار

تا اینجا برای درک بهتر تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی، به توضیح مفهوم و ویژگی‌های اصلی تحقیقات کمی، پرداختیم. برای انجام هر پژوهش به روش تحقیق کمی و کیفی، ابزارهای خاصی وجود دارد که به کمک آنها تحقیق به نتیجه می‌رسد.

در تحقیقات بازار کمی، از روش‌های زیر برای جمع آوری اطلاعات و دیتاهای مورد نیاز استفاده می‌شود:

• مشاهده: درواقع ساده‌ترین روش جمع آوری اطلاعات کمی، مشاهده رفتار یا سایر حالت‌های بازار هدف یا مردم است.

• برگزاری نظرسنجی: در این شیوه، محقق باید تعدادی سؤال مطرح کند و به‌صورت حضوری یا آنلاین در اختیار افراد جامعه هدف قرار دهد. البته ناگفته نماند که طراحی پرسش‌نامه یا نظرسنجی به آسانی طراحی چند سؤال ساده نیست و باید این ابزارها از نظر روایی و پایایی تأیید شده باشند.

در غیر این صورت اطلاعاتی که از این طریق به دست می‌آیند چندان معتبر نیست و حتی ممکن است دارای خطا و بایاس یا سوگیری‌های شدید بوده باشد؛ لذا در روند جمع آوری اطلاعات از این طریق باید از ابزارهای استاندارد استفاده کنید.

• انجام آزمایش: در برخی مواقع برای جمع آوری اطلاعات در تحقیقات بازار می‌توانیم با طراحی آزمایش، متغیرها و پارامترهای مورد نظرمان را آزمایش کنیم. در نهایت به این طریق روابط علت و معلولی را کشف خواهیم کرد.

مطالعه بیشتر: روش های تحقیقات بازار کمی چیست؟

حال که با روش تحقیق کمی آشنا شدیم وقت آن است که برای شناخت بیشتر تفاوت‌های بین روش تحقیق کمی و کیفی، به سراغ روش کیفی برویم. ناگفته نماند که اگر برای انجام تحقیقات کمی بازار، به طراحی ابزارهایی همچون پرسش‌نامه، مصاحبه، آزمایش یا نظرسنجی نیاز دارید یا به دنبال اطلاعات و آمارهای دست اول هستید، می‌توانید به سایت ایردا مراجعه کرده و از خدمات آماری متنوع آنها بهره‌مند شوید.

تحقیقات بازار کیفی چیست؟

شناخت تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی، بدون آگاهی از مفهوم تحقیقات کیفی ممکن نیست. اصولاً به تحقیقی که بر پایه تجزیه و تحلیل‌های غیر عددی و به‌صورت تجربی، اکتشافی و فیزیکی برای درک افکار، تجربیات و نیازهای بازار در یک بستر کاملاً واقعی و طبیعی انجام می‌شود، تحقیقات کیفی بازار گفته می‌شود.

درواقع تحقیقات کیفی بر پایه اعداد نیستند و همان طور که گفتیم این موضوع باعث تفاوت عمده با تحقیقات کمی شده است. این شیوه از پژوهش برای کسب و کارها و بیزینس‌ها، کاربردهای فراوانی دارد.

 در تحقیقات کیفی بازار، محقق به بینش و شناختی عمیق درباره موضوع مورد تحقیق دست پیدا کرده و با استفاده از تئوری‌های مختلف و بررسی‌های موضوعی، داده‌های پژوهشی را آنالیز می‌کند. یکی از نکات مهمی که درباره پژوهش‌های کیفی باید بدانید این است که معمولاً این گونه پژوهش‌ها قابل تکرار نیستند.

همچنین به این دلیل که معمولاً جمع آوری داده‌ها فرایندی سخت و زمان‌بر است و داده‌ها از نمونه کوچکی از بازار هدف تهیه می‌شود، نتایج قابل تعمیم به سایر حوزه‌های کاری نیست.

آیا تحقیقات کمی درجه اعتبار کمی دارند؟

این موضوع به آن معنا نیست که تحقیقات کیفی، درجه اعتبار کمی دارند. درواقع اگر کسب و کارها بتوانند با صرف کمی حوصله و وقت، به خوبی اطلاعات و دیتاهای مورد نیاز در تحقیقات کیفی را از جامعه و بازار هدف جمع کنند، نتایج حاصل از این تحقیقات نیز بسیار کارآمد است.

اما با توجه به اینکه اطلاعات به دست آمده در این روش باید به شکلی عمیق‌تر واکاوی و تحلیل شود معمولاً شرکت‌ها سعی می‌کنند از نمونه تحقیقاتی کوچک‌تری استفاده کنند تا در نهایت فرآیند تجزیه و تحلیل داده‌ها بیش از حد طولانی نشود و سریع‌تر به نتیجه برسند. همین موضوع باعث می‌شود تا نتوانیم نتیجه تحقیق را به طور کلی تعمیم بدهیم. اما به طور کلی نتایج و اطلاعاتی که از طریق تحقیقات کیفی به دست می‌آیند بسیار حائز اهمیت و قابل استناد هستند و برای رشد و موفقیت کسب و کارها مفید هستند.

تحقیقات بازار کیفی چه ویژگی‌هایی دارد؟

تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی را می‌توان در ویژگی‌ها منحصربه‌فرد روش تحقیق کمی و کیفی پیدا کرد. از مهم‌ترین و اصلی‌ترین ویژگی‌های تحقیقات بازار کیفی، موارد زیر هستند:

• شیوه تجزیه و تحلیل در این روش به شکل جمع بندی، طبقه بندی و تفسیر اطلاعات است.
• اطلاعات در قالب کلمات و به‌صورت غیر عددی بیان می‌شود.
• این نوع تحقیق روی بررسی نظرات، افکار، ایده‌ها و فرضیات متمرکز است.
• برای حصول نتیجه به تعداد زیاد پاسخ دهندگان نیاز ندارد.
• محقق پرسش‌های تشریحی مطرح می‌کند.

روش‌های انجام تحقیقات کیفی بازار

همان طور که گفتیم یکی از تفاوت‌های مهم بین روش تحقیق کمی و کیفی، نحوه اجرا و انجام آنهاست. برای استخراج اطلاعات، از روش‌های زیر در تحقیقات کیفی استفاده می‌شود:

• ابزار مشاهده: محقق در این روش به مشاهده دقیق رفتار و فرهنگ بازار هدف، در زمانی طولانی و در محیطی واقعی می‌پردازد.
• ابزار مصاحبه: این روش با طرح سؤالات تشریحی و دریافت پاسخ شفاهی یا کتبی، از بازار هدف، انجام می‌شود.

تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی

با توضیحاتی که درباره دو روش تحقیق کمی و کیفی دادیم، احتمالاً خودتان توانسته‌اید مهم‌ترین تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی را درک کنید. در این بخش بیشتر به تفاوت‌های میان روش تحقیق کمی و کیفی می‌پردازیم.

نوع داده‌ها و اطلاعات

همان طور که گفتیم تحقیقات کیفی، حالتی پویا دارند و نتایج آنها تفسیری هستند. اطلاعاتی که در این روش به دست می‌آید قابل اندازه گیری و عددگذاری نیست. این در حالی است که نتایج تحقیقات کمی، برونداد عددی دارند و هر متغیر را با یک عدد می‌توان نشان داد. تحقیق کیفی، توصیف محور است و تحقیق کمی، عدد محور.

دیگر تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی در داده‌هایی نهایی است. داده‌ها و اطلاعاتی در پایان خواهیم داشت متفاوت است. در تحقیقات کیفی، داده‌های حالت تفسیری دارند و باید یک به یک تحلیل شوند؛ چراکه این اطلاعات بر مبنای تعاملات انسانی، دانش، رفتار، احساسات، تجربه و نظر افراد، مکاتبات و نیز آنالیز اسناد به دست آمده است.

میزان هزینه‌ها

یکی دیگر از موارد تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی، میزان هزینه انجام این تحقیقات است. همان طور که می‌دانید شرکت‌ها اغلب بودجه‌های محدودی دارند و این موضوع یکی از فاکتورهای پررنگ در اجرای تحقیقات بازار است.

به طور کلی بین روش تحقیق کمی و کیفی، تحقیق کیفی هزینه‌برتر و گران‌تر است؛ زیرا اطلاعات در این حالت به‌سختی جمع آوری می‌شود و تجزیه و تحلیل آنها نیز سخت‌تر خواهد بود. تحقیقات کمی، معمولاً سرعت بیشتری دارند، آسان‌تر جمع آوری و تحلیل می‌شوند و به همین علت هم مقرون به صرفه تر هستند.

مطالعه بیشتر: هزینه تحقیقات بازار چقدر است؟

درجه اعتبار

بی‌انصافی است اگر بگوییم تحقیقات کیفی، درجه اعتبار کمتری نسبت به تحقیقات کمی دارند. درواقع هر تحقیق اگر به‌درستی انجام نشود نتایج آن درجه اعتبار کمی خواهد داشت یا حتی فاقد اعتبار است.

با این حال با توجه به این نکته که داده‌های جمع آوری شده در تحقیقات کیفی ماهیت توصیفی دارند و نمی‌توان از استانداردهای متعارف اعتبارسنجی برای آنها استفاده کرد، لذا نتایج آن نیز قابل تعمیم نخواهد بود.

تحقیقات کمی، به این دلیل که مبتنی بر اعداد و ارقام واضح و قواعد ریاضی هستند و رویکرد منطقی‌تری دارند کاملاً قابل‌اعتماد هستند. (اگر تحقیق به‌درستی انجام شده باشد.) همچنین این روش تحقیق، قابلیت اعتبارسنجی و تکرار نیز دارد.

مطالعه بیشتر: روش های تحلیل محتوای کمی و کیفی

آیا می‌توان تحقیق کمی و کیفی را همزمان اجرا کرد؟

بعضی از موضوعات را ممکن است صرفاً بتوانیم به یکی از دو روش تحقیق کمی و کیفی اجرا کنیم. با این حال از نظر علمی هیچ محدودیتی برای اجرای هر دو روش تحقیق کمی و کیفی، برای یک موضوع وجود ندارد.

در سراسر دنیا نیز محققان و کسب و کارهای مختلف، از ترکیب این دو روش برای رسیدن به نتایج دقیق‌تر استفاده می‌کنند. در واقع هر یک از دو روش تحقیق کمی و کیفی مزایایی دارند که اجرای همزمان آنها باعث می‌شود که از همه این مزایا بهره‌مند شوید و نتایج تحقیق، گسترده‌تر و معتبرتر باشد. با این حال شناخت تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی، برای تصمیم گیری و انتخاب بین آنها اهمیت زیادی دارد.

شما می‌توانید با توجه به تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی، تصمیم بگیرید که می‌خواهید از کدام یک از این روش‌ها برای تحقیقات بازار خود استفاده کنید. اجرای همزمان این دو روش نیز باعث حصول نتایج دقیق و بسیار کاربردی می‌شود.

زمان مناسب برای انجام تحقیقات کمی و کیفی بازار

یکی از نکات مهم برای موفقیت در برگزاری تحقیقات بازار، زمان بندی است. شما باید تحقیقات خود را از نظر زمانی در یک موقعیت خوب قرار دهید. مثلاً زمانی که بازار در نوسان یا تنش است نتایجی که به دست می‌آورید قابل تعمیم نیست؛ لذا باید از نظر زمانی نیز، بهترین شرایط و تایم را انتخاب نمایید.

در نهایت آنچه که در کنار شناخت تفاوت روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی، بسیار حائز اهمیت است، طراحی درست و اصولی تحقیق و اجرای صحیح آن است. اگر خودتان اطلاعات و دانش کافی در جهت اجرای تحقیقات بازار را ندارید بهتر است برای جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه، این کار را به یکی از شرکت‌های معتبر در این زمینه همچون ایردا محول کنید. ما در مجموعه ایردا، ضمن ارائه اطلاعات و آمارهای مختلف به‌صورت دست اول و تازه، تمامی تحقیقات بازار کیفی و کمی کسب و کار شما را طراحی و اجرا خواهیم کرد.

خلاصه

برای انجام تحقیقات بازار، دو روش تحقیق کمی و کیفی وجود دارد. مهم‌ترین تفاوت‌های روش تحقیقات بازار کمی و تحقیقات بازار کیفی عبارت‌اند از:

• نوع داده‌ها و اطلاعات
• میزان هزینه‌ها
• درجه اعتبار

تحقیقات کمی، به این دلیل که مبتنی بر اعداد و ارقام واضح و قواعد ریاضی هستند و رویکرد منطقی‌تری دارند کاملاً قابل‌اعتمادتر هستند.

در نهایت آنچه که بسیار حائز اهمیت است، طراحی درست و اصولی تحقیق و اجرای صحیح آن است. توصیه می‌کنیم اگر خودتان اطلاعات و دانش کافی در جهت اجرای تحقیقات بازار را ندارید بهتر است برای جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه، این کار را به یکی از شرکت‌های معتبر در این زمینه همچون ایردا محول کنید.